Rối loạn giấc ngủ (RLGN) là một nhóm các tình trạng lâm sàng làm giảm chất lượng giấc ngủ của bạn. Giấc ngủ không đủ hoặc mệt mỏi dù ngủ đủ giấc có thể ảnh hưởng đến hoạt động thể chất, tinh thần, xã hội và cảm xúc. RLGN ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể, sự an toàn và chất lượng cuộc sống.
Các nguyên nhân rối loạn giấc ngủ
Phân loại quốc tế về rối loạn giấc ngủ cho thấy có nhiều loại RLGN khác nhau:
- Mất ngủ
- Rối loạn hô hấp khi ngủ
- Rối loạn ngủ nhiều
- RLGN nhịp sinh học
- Mất ngủ giả
- Rối loạn vận động liên quan đến giấc ngủ
RLGN thường gặp ở cả người lớn và trẻ em. Trẻ em có thể biểu hiện các triệu chứng khác với người lớn, chúng có thể biểu hiện hoạt động quá mức về vận động, mất tập trung, cáu kỉnh hoặc hành vi chống đối.
NGUYÊN NHÂN
Mất ngủ
Nguyên nhân chính xác của chứng mất ngủ vẫn chưa được biết rõ. Một số yếu tố góp phần bao gồm môi trường, di truyền, tâm lý và hành vi dẫn đến chứng tăng kích thích.
Rối loạn hô hấp khi ngủ (RLHHKN)
Nguyên nhân gây ra RLHHKN do rối loạn kiểm soát hô hấp đến đường thở trên trên và thành ngực, gây ra tình trạng suy giảm tải thông khí và sức cản. RLHHKN các rối loạn bao gồm từ hội chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn và ngưng thở khi ngủ trung ương. Trong loại RLHHKN tắc nghẽn, béo phì đóng vai trò chính.
Rối loạn ngủ nhiều
Nguyên nhân chính gây ra là do những bất thường nội tại trong quá trình kiểm soát giấc ngủ-thức của hệ thần kinh trung ương. Thường được chia thành ba phân nhóm chính: loại 1, loại 2 và ngủ rũ vô căn. Ngoài ra, các nguyên nhân khác gây ra bao gồm hội chứng Kleine-Levin, do vấn đề liên quan đến y khoa, do thuốc, rối loạn tâm thần và thiếu ngủ.
Rối loạn nhịp sinh học ngủ-thức (RLSHNT)
Các nguyên nhân gây ra RLSHNT chia thành hai nhóm chính: môi trường không phù hợp với thời gian sinh học (làm việc theo ca, lệch múi giờ); và những nguyên nhân xảy ra khi hệ thống thời gian sinh học bị thay đổi so với môi trường bên ngoài (rối loạn trì hoãn giấc ngủ, rối loạn ngủ thức không theo chu kỳ 24 giờ, nhịp ngủ-thức không đều).
Mất ngủ giả
Nguyên nhân khác nhau tùy thuộc vào giữa môi trường, di truyền và tương tác gen-môi trường. Thường được chia thành các loại chính sau: Chứng RLGN liên quan đến chuyển động mắt không nhanh (NREM), chứng RLGN liên quan đến chuyển động mắt nhanh (REM) và chứng RLGN khác. Chứng RLGN liên quan đến NREM bao gồm tình trạng thức giấc lú lẫn, mộng du, ác mộng và rối loạn ăn uống liên quan đến giấc ngủ. Chứng RLGN liên quan đến REM bao gồm rối loạn hành vi giấc ngủ REM và rối loạn ác mộng.
===> Xem thêm HỘI THẢO VỀ HIỆU SUẤT SỨC KHỎE NÃO BỘ VỚI NEUROFLEX®
Rối loạn vận động liên quan đến giấc ngủ
Chuyển động bất thường trong khi ngủ là các rối loạn về kích thích hoặc mất ức chế kiểm soát vận động. Nguyên nhân của các tình trạng chuyển động khác nhau trong khi ngủ phụ thuộc vào loại rối loạn đó. Ví dụ, trong hội chứng chân không yên. Các rối loạn chuyển động liên quan đến giấc ngủ khác bao gồm các loại dựa trên loại chuyển động: đơn giản, định kỳ, nhịp nhàng hoặc phức tạp (một số trong đó liên quan đến mất ngủ giả)
Tác giả: ĐD. Nguyễn Thị Ngọc Quyên
Tài Liệu Tham Khảo